Zapowiada się na to, że upadłość konsumencka 2019 będzie iście rewolucyjna. Długo oczekiwane zmiany mogą się urzeczywistnić w bieżącym roku. 14 maja rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy Prawo upadłościowe. Projekt nowej upadłości konsumenckiej coraz większymi krokami zbliża się do oddania pod głosowanie w sejmie, gdzie bez większych trudności powinien zostać przyjęty. Nowe przepisy będą miały obowiązywać w ciągu sześciu miesięcy od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Ministerstwo Sprawiedliwości, uzasadniając swój autorski projekt nowelizacji, wskazało, że „zaproponowane w projekcie rozwiązania stanowią odpowiedź na słabości obowiązującego modelu upadłości konsumenckiej”. Obecny stan prawny przewiduje możliwość ogłoszenia upadłości, gdy dłużnik:
- jest niewypłacalny, tzn. utracił zdolność do wywiązywania się z wymagalnych zobowiązań pieniężnych;
- jego niewypłacalność nie jest skutkiem umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa, a dłużnik nie dopuścił się do pogłębiania owego stanu w ten sam sposób.
Dodatkowo powodem oddalenia wniosku o upadłość może być m.in. brak wcześniej złożonego wniosku o upadłość przedsiębiorcy, czy stwierdzona prawomocnym wyrokiem skarga pauliańska. Celem nadrzędnym postępowania upadłościowego osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej jest oddłużenie rzetelnego dłużnika. Funkcja windykacyjna procedury ma charakter drugorzędny. Z tego powodu dłużnik nie musi posiadać żadnego majątku, aby sąd wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości.
Jak wskazują dane statystyczne – obecna upadłość konsumencka stawała się coraz popularniejszą metodą radzenia sobie z niewypłacalnością. Czego można się spodziewać po nowelizacji Prawa upadłościowego?
Koniec weryfikacji przyczyn niewypłacalności w nowej upadłości konsumenckiej
Najistotniejszą zmianą będzie rezygnacja z konieczności badania przyczyn powstania stanu niewypłacalności. Okoliczności powodujące utratę zdolności do regulowania zobowiązań będą weryfikowane, lecz na późniejszym etapie. Będą one miały znacznie w momencie ustalenia planu spłaty wierzycieli. Zgodnie z brzmieniem proponowanego przepisu:
w przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej
niewypłacalności albo istotnie zwiększył jej stopnień umyślnie lub wskutek
rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na czas
krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy i dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące.
Skutki nowej upadłości konsumenckiej byłyby odczuwalne dla upadłego znacznie dłużej niż w obecnym stanie prawnym, gdzie plan spłaty wierzycieli może trwać do 36 miesięcy.
Dłużnik bez majątku może skorzystać z uproszczonej procedury
Uproszczona procedura ma być przeznaczona dla osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej i nie posiadają żadnego majątku. Nowe rozwiązanie dotyczy przede wszystkich tych przypadków, w których w masie upadłości brak jest znaczącego majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzycieli – w drodze jego sprzedaży i wykonania planu podziału. „Chodzi także o sytuacje, w których nie przewiduje się powstania sporów dotyczących wysokości zadłużenia, jego struktury lub trudności z likwidacją masy upadłości” – czytamy w komunikacie Ministerstwa.
Dowiedz się, czy upadłość konsumencka zawsze musi oznaczać likwidację majątku
Układ upadłego pod nadzorem doradcy restrukturyzacyjnego
Zawarcie układu przez dłużnika z wierzycielami ma się odbywać pod nadzorem licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego. Osoba ta będzie czuwała nad prawidłowością przebiegu całej procedury i tym samym dojdzie do ograniczenia udziału sądu w postępowaniu.
Zgłaszanie wierzytelności do doradcy restrukturyzacyjnego
Kolejną istotną zmianą będzie nowy sposób zgłaszania wierzytelności. Obecnie zgłoszenia są kierowane do sądu. Ten przekazuje je później syndykowi, który przygotowuje konkretny spis. W związku z obiegiem dokumentacji i zgłoszeń dochodzi do wydłużenia toku postępowania.
Po nowelizacji przepisy będą przewidywać zgłaszanie wierzytelności bezpośrednio do doradcy restrukturyzacyjnego, który pełni funkcję syndyka w postępowaniu.
Sprawdź jak obecnie przebiega postępowanie upadłościowe upadłego konsumenta
Katalog zobowiązań umarzanych w upadłości konsumenckiej
Bez zmian pozostanie katalog zobowiązań, które podlegają umorzeniu w ramach upadłości konsumenckiej. Umorzeniu podlega każde zobowiązanie pieniężne za wyjątkiem:
- alimentów;
- odszkodowania na osobie;
- kary grzywny lub innej kary pieniężnej zasądzonej przez sąd karny;
- wierzytelności pominiętej we wniosku o upadłość, która później nie została zgłoszona przez wierzyciela.
Z uwagi na powyższe umorzeniu podlegają zobowiązania publicznoprawne (np. podatki), jak i prywatnoprawne (np. kredyty bankowe).
Dla kogo nowa upadłość konsumencka 2019?
Na zmianach w upadłości konsumenckiej mogą skorzystać w szczególności osoby, które przyczyniły się do powstania stanu niewypłacalności. Dłużnicy, którzy stali się niewypłacalni z przyczyn losowych, np.: utrata zdrowia lub pracy, problemy osobiste, mogą ubiegać się o oddłużenie na gruncie obecnych przepisów.
Niemniej, proces legislacyjny zdaje się, że zmierza ku końcowi. Należy się spodziewać, że nowa „upadłość konsumencka 2019” narobi niezłego zamieszania! W przypadku przegłosowania nowelizacji przez sejm będziemy na bieżąco informować czytelników naszego bloga! Alternatywnie, zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z kancelarią: 58 380 26 56 lub biuro@kancelaria-kllaw.pl!
Polecamy również nasz blog poświęcony w głównej mierze upadłości konsumenckiej – www.upadlosc-kancelaria.pl
Autor artykułu
Filip Kozik – doradca restrukturyzacyjny, syndyk, specjalizujący się w sprawach z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego.