Restrukturyzacja firmy ma służyć temu, aby zapobiec upadłości dłużnika przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli. W związku z tym, istnieją pewne okoliczności, które mogą powodować odmowę otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego przez sąd.

Pokrzywdzenie wierzycieli a restrukturyzacja

Jedną z sytuacji, która może powodować odmowę otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego jest pokrzywdzenie wierzycieli na skutek restrukturyzacji:

Sąd odmawia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli.

art. 8 ust. 1 prawo restrukturyzacyjne

O pokrzywdzeniu takim może być mowa, gdy dłużnik wykonuje część zobowiązań, ale z nieuzasadnionym uprzywilejowaniem jednego lub kilku z wierzycieli – tego typu stwierdzenie wynika z wyr. SA w Warszawie z dnia 26.11.2014 r. (VI ACa 202/14).

W kontekście restrukturyzacji należy zauważyć, że pokrzywdzenie mogłoby występować na przykład wtedy, gdy firma jest wypłacalna i nie jest zagrożona niewypłacalnością. Innym przykładem pokrzywdzenia wierzycieli będzie sytuacja, w której sąd otwiera postępowanie restrukturyzacyjne, a dłużnik nie ma żadnych perspektyw na wykonanie układu.

Wnioskując, restrukturyzacja konkretnej firmy będzie skutkowała pokrzywdzeniem wierzycieli wtedy, kiedy niewszczęcie postępowania byłoby korzystniejsze dla większości wierzycieli.

Brak zdolności do zaspokajania kosztów a restrukturyzacja firmy

Zasada związana z odmową otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, gdy firma nie ma zdolności do pokrywania kosztów postępowania, a także zobowiązań wyłączonych z układu (powstałych po otwarciu postępowania), jest analogiczna do ubóstwa masy upadłościowej przedsiębiorstwa. Więcej na ten temat w artykule o upadłości firmy

Sąd odmawia otwarcia postępowania układowego lub sanacyjnego również, jeżeli nie została uprawdopodobniona zdolność dłużnika do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu.

art. 8 ust. 2 prawo restrukturyzacyjne

Jak wynika z treści przepisu, warunek uprawdopodobnienia zdolności do uiszczania tychże kosztów dotyczy jedynie postępowania układowego i sanacyjnego. Nie dotyczy w żadnym wypadku postępowania o zatwierdzenie układu, czy przyspieszonego postępowania układowego.

Obowiązek udowodnienia zdolności pokrywania bieżących kosztów i tych związanych z postępowaniem spoczywa na dłużniku.

Upadłość a restrukturyzacja firmy

Z oczywistych względów, prawomocne ogłoszenie upadłości firmy będzie skutkowało odmową wszczęcia restrukturyzacji.